Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Hizmet İhracatçıları Birliği Ödül Töreni’nde konuştu.
Bakan Bolat’ın konuşmasından satırbaşları şöyle:
Küresel ekonomi ve ticaretteki olumsuz gidişata, bölgemizde devam eden çatışmalara ve Şubat ayında yaşadığımız tarihimizin en yıkıcı depremine rağmen Türkiye ekonomisi yatırıma, üretmeye, istihdama ve ihracata devam ediyor.
Bildiğiniz gibi 2021 yılında yüzde 11,4 büyüyerek son 50 yılın en hızlı büyüme performansını gösteren ülkemiz, OECD ülkelerine kıyasla çok güçlü bir performans sergiledi; Mal ve hizmet ihracatının büyümeye katkısı 5,3 puanla yüksek düzeyde gerçekleşti.
Çok şükür ekonomimiz 2022 yılında da güçlü büyüme performansını yüzde 5,5 büyüyerek sürdürecek. Bu büyümenin yaklaşık yarısı mal ve hizmet ihracatından kaynaklanmış olup, ihracat büyümenin itici gücü olmaya devam etmiştir.
Dünya ile karşılaştırdığımızda; Küresel hizmet ihracatı son 10 yılda yıllık ortalama %4,5 oranında büyürken; Ülkemizin hizmet ihracatı yıllık ortalama yüzde 7,3 oranında büyüyerek bu anlamda dünya ortalamasından olumlu ayrıştı.
Gururla belirtmek isterim ki, hizmet ihracatımız bir önceki yıla göre yüzde 45 artışla 2021’de 61,5 milyar dolar, 2022’de ise 89 milyar dolarla Cumhuriyet tarihinin zirvesine ulaştı. Böylece ülkemiz ekonomisinin ve mevcut istikrarın itici gücü haline gelmiştir.
Turizm sektöründen sonra en fazla döviz kazandıran taşımacılık ve lojistik sektörümüz, 2022 yılında büyük bir atılım yaparak, bir önceki yıla göre yüzde 44,7 artışla 35,3 milyar dolar ile dünya taşımacılık ihracatında sekizinci sırada yer aldı.
Gelişmiş sağlık teknolojileri ve kaliteli hizmet sunumuyla sağlık turizminde büyük bir potansiyele sahip olan sağlık branşımız, son 20 yılda büyük ilerleme kaydederek 14 kattan fazla ihracat artışıyla 2022 yılında 2,1 milyar dolar döviz elde etti.
Ülkemiz 2002 yılında 5 bin, 2012 yılında ise 30 bin uluslararası öğrenciye ev sahipliği yapacak konumdayken, bugün yaklaşık 10 kat büyüme kaydederek 300 bin uluslararası öğrenciye ulaştı.
Bu büyüme rakamını dünyayla karşılaştıracak olursak, pandemi öncesi 5 yıllık dönemde dünyada uluslararası öğrenci sayısı yüzde 32 artarken, ülkemizde bu artış yüzde 156 olarak ölçülmüştü.
Uluslararası müteahhitlik hizmetleri segmentimiz ise inşaatın yanı sıra iş makineleri ihracatı, lojistik hizmetleri ve personel gelirleriyle de Türkiye ekonomisine katkı sağlıyor. Ulaşım, enerji ve sanayi alanlarında saygın projelere imza atan müteahhitlik şirketlerimiz, 1972 yılından bu yana 135 farklı ülkede 487 milyar dolar değerinde 11.800’den fazla proje üstlendi.
Dizi/film bölümünde milli yapımlarımız 150’den fazla ülkede 800 milyondan fazla izleyiciye ulaşıyor. Bugün ABD’den sonra en çok dizi ve film ihracatı yapan ülke Türkiye’dir.
Öte yandan lojistikten sağlığa, perakendeden e-ticarete, oyundan uzay teknolojilerine kadar geniş bir yelpazede hizmet sunan ve birçok alt sektörle yüz yüze olan bilişim şubemiz ise yaklaşık olarak ihracat yapacak. 2022 yılında 3 milyar dolar (son 10 yılda 7 kat artışla). kaydedilen gelir.
Genel ihracat rakamlarımıza bakacak olursak, 2020 yılında pandemi nedeniyle 38,2 milyar dolara düşen hizmet ihracatımız, hızlı bir toparlanma sürecine girerek 2021 yılında 61,5 milyar dolara ulaştı.
Az önce 2022’de 89 milyar dolarla zirveye ulaşacağımızı belirtmiştim. Böylece dünya hizmet ihracatındaki payımızı yüzde 1,3’e çıkararak önemli bir ilerleme kaydettik.
Allah’a şükür 2023 Ocak-Eylül döneminde de artış ivmemiz devam ediyor. Buna göre hizmet ihracatımız geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 14,3 artarak 74,9 milyar dolara ulaştı, yıllık bazda baktığımızda ise yüzde 16,4 artışla 98,3 milyar dolara ulaşarak rekorunu bir kez daha yeniledi.
Hizmet ihracatımızdaki bu performansın da katkısıyla geçen yılın Eylül ayında 3,0 milyar dolar, 2023 Ağustos ayında ise 357 milyon dolar açık veren cari işlemler hesabı bu yılın Eylül ayında 1,9 milyar dolar fazla verdi, beklentilerimiz doğrultusunda. Söz konusu cari fazla, son 23 ayın en yüksek seviyesinde gerçekleşti (Ekim 2021: 4,1 milyar dolar).
Eylül ayı itibarıyla 12 aylık cari açık 56,6 milyar dolardan 51,7 milyar dolara geriledi. Cari işlemler hesabında son 12 ayda altın ve elektrik hariç toplam 38 milyar dolar fazla oluştu. Böylece, altın ve enerji hariç yıllıklandırılmış cari işlemler hesabı Temmuz 2018’den bu yana fazla vermeye devam ediyor.
Ekim ayında Bakanlığımızın kesintili dış ticaret istatistikleri kapsamında dış ticaret açığımız yıllık bazda %14,9 azalarak 6,7 milyar dolara ulaştı. Dış ticaret açığındaki bu azalmanın Ekim ayında cari fazlanın oluşmasına katkı sağlayacağı tahmin ediliyor (Ön Tahminimiz: 0-500 milyon dolar fazla).
